Zimbabwe, AFRI - KASA

afri - kasa - fari

afrika
2011-2012

Zimbabwe
verslag 09 24 januari tot 03 februari

De grenspassage levert niet al te veel problemen op. Ook hier moeten we weer diverse logische en onlogische betalingen doen zoals een WA-verzekering en een milieuheffing, carbontax genoemd.Uiteindelijk verdwijnt het natuurlijk allemaal in de zakken van de overheid. We vergeten zogenaamd de roadtax te betalen, die ook hier in Zimbabwe verplicht is voor vrachtwagens. Tot onze eigen verbazing mogen we gewoon de grens over. Maar eens kijken hoe dit gaat aflopen. Zimbabwe is een land dat weer een klein beetje aan het opkrabbelen is na een enorme economische dip ten gevolge van dertig jaar wanbeleid en de ergste vormen van staatsgeweld, zelfverrijking en vriendjespolitiek. Politiek gezien is er na de laatste verkiezingen nog niet echt veel veranderd maar omdat nu de Amerikaanse dollar de officiële munteenheid is kan er tenminste weer wat im- en export plaatsvinden en kunnen mensen weer wat kopen voor hun geld.Nog altijd heeft Mugabe de touwtjes in handen en is de oppositie machteloos.

Als we in Mutare aankomen zijn wij verrast door de op het oog veel grotere rijkdom dan in Mozambique. Er zijn supermarkten, hamburgertenten, ijssalons, geldautomaten, parkeerwachters, stoplichten, etc. De mensen zien er veel beter gekleed uit en er is overal bedrijvigheid. Als we echter geld willen gaan halen levert dat toch wel een probleem op. Met een buitenlandse creditcard is het nog knap lastig Amerikaanse dollars uit de muur te trekken. Dat schijnt alleen bij Barclays te kunnen en juist bij die bank is in Mutare de ATM defect. Maar we hebben zelf ook nog wat dollars en dus kunnen we onszelf trakteren op brood, kaas, salami en een ijsje bij een hamburgertent. Dan komt een tweede probleem van het tijdelijke geldstelsel naar boven. Er is alleen Amerikaans briefgeld en er zijn nog geen munten. Die willen de Amerikanen om onduidelijke redenen nog niet verstrekken. Dus je moet bijvoorbeeld verplicht twee ijsjes kopen voor 1 dollar, want er is geen wisselgeld. In de supermarkten is het dus elke keer de kunst om precies op een heel bedrag aan dollars uit te komen. Meestal is het wisselgeld dus een pakje kauwgom of een chocoladereepje. Voor ons natuurlijk geen probleem maar voor mensen die maar honderd dollar of minder per maand te besteden hebben natuurlijk wel. Dagelijkse dingen zoals bananen, eieren, sigaretten die je overal in Afrika per stuk kunt kopen moeten de mensen hier dus noodgedwongen in grotere hoeveelheden kopen.



In Mutare zijn we snel uitgekeken en we rijden verder richting hetNyangapark in het noordoosten van het land. De weg er heen is prachtig en ook prima begaanbaar. Ondanks dat er al jaren nauwelijks onderhoud aan de wegen is geweest zijn ze nog prima begaanbaar. Moeten dus ooit echt goede wegen zijn geweest. Naarmate we hoger klimmen daalt de temperatuur. We passeren grote dennenbossen voor de houtindustrie. Hier heb je niet meer het idee in Afrika te zijn. Na een paar uur komen we aan bij de gate van het National Park Nyanga waar Jacobine en ik negentien jaar geleden ook geweest zijn. Het park is belachelijk duur geworden, meer dan honderd dollar voor een nachtje kamperen. Bovendien kun je er niet meer paardrijden zoals toen, de paarden zijn opgegeten door de leeuwen zegt de overigens allervriendelijkste kaartjesverkoopster. Ik geloof er eigenlijk niets van al is het wel een mooi verhaal natuurlijk.We besluiten rechtsomkeer te maken en ergens een plekje te zoeken langs de weg richting Harare. Als we een foto aan het maken zijn van een paar mooie rotsen zien we opeens een paadje tussendoor en rijden er op goed geluk in. Het blijkt een verlaten bungalowkamp te zijn van het ministerie van landbouw of iets dergelijks maar van de oppasser mogen we er staan voor een nachtje. Prima plekje, lekker stil en mooi uitzicht. Voor het eerst sinds tijden mogen we 's avonds de lange broeken weer aan en slapen we weer eens onder dekens.

Na een heerlijke nachtrust rijden we de volgende dag verder richting Harare. Intussen hebben we wel het vermoeden gekregen dat we een verstekeling aan boord hebben. Het bakje met lychees dat we gisteren op het aanrecht hadden laten staan blijkt voor een deel leeggegeten te zijn. Bij nader onderzoek vinden we uitwerpselen her en der in zowel de cabine als in de bak. Onderweg beklimmen de jongens en ik nog een klein bergje en genieten van het uitzicht. Onder het bergje hebben we nog een korte ontmoeting met een aardige boerenfamilie die hier met zijn allen leven van een paar koeien en wat maisveldjes. In Rusape, op de hoofdweg naar Harare lukt het ons om dollars uit de muur te trekken. Toch wel raar hoor om Amerikaanse dollars uit zo'n geldapparaat te zien komen midden in Afrika. Vlak voor Harare kopen we langs de weg nog een paar leuke speelgoed trekkertjes.



In Harare hebben we afgesproken met Simon bij wie we de vorige reis ook gestaan hebben, toen nog in Nairobi. Hij werkt voor de UN en moet daardoor dus nogal eens verhuizen. Het is een gezellig weerzien met Simon, zijn zoon Nicolas (ongeveer Stijn's leeftijd) en de huishoudster Eva die meeverhuisd is uit Nairobi. We maken een beetje misbruik van zijn gastvrijheid en blijven bijna een hele week op het erf bij Simon staan. Lang genoeg in ieder geval om de wielen in het asfalt te laten wegzakken. Maar ja, wat wil je, een prachtig huis, warme douches, snel internet, Nederlandse televisie, een zwembad, een trampoline, honden, een sjoelbak, superaardige mensen die voor je koken en de afwas doen en uiteraard het gezelschap van Simon en Nicolas.



Intussen zijn Pieter en ik er achter gekomen dat we een rat in de auto hebben. Als we de accubak onder de bijrijderstoel openen zien we een ratje ontsnappen naar een holle ruimte onder de auto. De jacht is geopend. Eerst proberen we de holle ruimte af te sluiten op één gaatje na. Bij dat gat strooien we gifkorrels. De tussendeur naar de bak laten we nu dicht zodat we achterin in ieder geval geen last meer hebben van onze verstekeling. De volgende dag zien we dat de korrels inderdaad zijn opgegeten. De dag erna liggen er overal blauwe poepjes. De vijand moet nu wel verzwakt zijn. Maar waar zit ie?Na weer een paar dagen liggen er weer zwarte poepjes. De vijand begint weer sterker te worden lijkt het. Tijd om echt Zimbabwaans rattengif te gaan halen. Weer een dag later geeft de rat zich over, de bewaker ziet 's morgens vroeg de rat uit de auto vallen en over de stoep waggelen. Klets, de schoen er op. Victorie. Maar de grap komt de volgende dag als Stijn nóg een rat onder de auto ziet kruipen. Hij pakt hem bij zijn staart en laat de fatale klap aan de bewaker over. Hadden we toch twee ratten in de auto!



Het klimaat in Harare is heerlijk, er valt natuurlijk wel eens een flinke regenbui in deze tijd maar meestal is het prachtig weer en een graadje of 25. We doen elke dag school, zwemmen elke dag, af en toe een braai, genieten dus. Jacobine leert de meiden in de keuken Hollandse kroketten, pannenkoeken en poffertjes bakken en wij krijgen van hen les in Ugali klaarmaken. Het kost dan ook letterlijk (verzakt in het asfalt) en figuurlijk moeite om na een week onze plek te verlaten en weer op reis te gaan.

Vanaf Harare rijden we naar Masvingo in het zuiden van Zimbabwe. Opnieuw is de weg redelijk tot goed en schieten we lekker op. Bij een spoorwegovergang denk ik nog waarom stopt iedereen hier toch zo overdreven vlak voor de spoorwegovergang? De spoorweg wordt overduidelijk praktisch nooit gebruikt en er is een kilometer vrij zicht naar links en rechts. Er komt hier echt geen HSL over razen. Langzaam laat ik Kasa doorrollen maar dan, 100 meter na de spoorwegovergang, wordt alles duidelijk. Politie. We worden aan de kant gezet en moeten onze papieren afgeven. Het is namelijk zo dat je in Zimbabwe, en ook in andere landen in Zuidelijk Afrika, absoluut moet stoppen bij een spoorwegovergang.Ze hebben natuurlijk een punt maar ons tegenargument is dat dat in Nederland echt niet gebruikelijk is. Geen sterk argument natuurlijk maar een beetje de zielige toerist spelen is wel de enige uitweg. Voor ons staat een witte Zimbabwaan die duidelijk helemaal uitgekleed wordt door de politie en er het hoofd moedeloos bij laat hangen. Hij rijdt in een nieuwe auto zonder kentekenplaten. In een politiestaat als Zimbabwe heb je meestal niet zoveel keus, betalen of eindeloze problemen en misschien wel de bak in of erger... Ons geduld en ons pleidooi wordt beloond. Na een half uurtje komt een man in burger naar de auto gelopen en geeft ons onze papieren terug.

Vlak voorbij Masvingo zijn de 'Great Zimbabwe Ruins', dé grote bezienswaardigheid van Zimbabwe. Sterker, de naam Zimbabwe, wat stenen huizen of iets dergelijks betekent en ook het nationale symbool, een mythologische vogel komt hier vandaan.

In de middeleeuwen geleden was dit de grootste stad in het Afrika ten zuiden van de Sahara. van een machtig rijk dat zich uitstrekte over een groot deel van zuidelijk Afrika. Het rijk kende een vrij hoge mate van beschaving en vooral rijk geworden door de goudhandel met Swahili handelaren. Iedereen die denkt dat er in zuidelijk Afrika alleen maar lemen hutjes met rieten daken gebouwd konden worden moet de foto's maar eens bekijken.




In de zestiende eeuw is het rijk ineengestort en nu is het een Nationaal Park. Er is ook een campsite waar we een prachtig plekje voor de nacht vinden. Toevallig is Simon ook nog in de buurt en brengt ons nog een bliksembezoek om ons een goede reis te wensen.

We bezoeken die middag en de volgende ochtend alle ruines van deze mysterieuze stad. Doordat ze geen geschreven schrift kenden is de geschiedschrijving een beetje beperkt tot mondelinge overlevering, diverse opgravingen en wat vroege Portugese missionarissen opgeschreven hebben. Van veel bouwwerken is het gissen waarvoor ze dienden al ligt het natuurlijk het meest voor de hand dat het vereringsplaatsen waren voor goden en de woningen van de machthebbers. Sommige muren, allemaal bestaan ze uit los opgestapelde stenen, zijn meer dan tien meter hoog! Zonder cement want dat hadden ze blijkbaar nog niet uitgevonden.




Vanaf Masvingo rijden we naar Bulawayo. Alweer een prima weg en dit keer alleen wat tolstations maar geen last van de politie. Bij de tolstations moeten we iedere keer vier dollar betalen maar niemand vraagt naar de 'taxcoupons' die we eigenlijk hadden moeten hebben. In Bulawayo vinden we een plekje bij de camping in de stad. Alweer zijn we de enige gasten, het toerisme is nog niet echt wat je zegt op gang gekomen in Zimbabwe. De toeristische attractie van Bulawayo is voor ons het spoorwegmuseum waar we de volgende ochtend een bezoekje aan brengen. Het museum en vooral de rondleiding maakt het absoluut de moeite waard. Het is het meest uitgebreide spoorwegmuseum van heel Afrika en je krijgt er een persoonlijke rondleiding. Ondanks dat het zaterdag is zijn er geen andere bezoekers. Niet alleen een goed gesprek over de politieke situatie in het land maar ook een uitleg over alle treinen, wagons, noem het maar op. Vooral de privé wagon van Cecil Rhodes, de stichter van het voormalige Rhodesië, is heel bijzonder. De kinderen krijgen een stempel van de Rhodesian Railways in hun dagboeken geperst en ook oude eerste dag enveloppen met postzegels van treinen.





Vanaf het museum rijden we naar het zuiden om Matopos te bezoeken. Niet alleen een natuurpark met neushoorns maar ook de plaats waar Cecil Rhodes begraven ligt op de plek die hij beschreven heeft als de 'View of the World'. Die view hebben we maar overgeslagen want ook dit grapje koste ruim honderd dollar en we mochten vanwege de slechte staat van de wegen (door de regen) sowieso niet het echte wildpark in rijden.

Via wat kleine onverharde weggetjes rijden we binnendoor naar de hoofdweg naar Plumtree, de grens met Botswana. We genieten er echt van Op die kleine weggetjes krijg je toch veel meer inkijk in het leven van de mensen. Je kijkt vaak zo de huizenin van de mensen die hier in mooie kralen wonen. Deze streek, Matabeleland, waar voornamelijk de Ndebele wonen is erg mooi maar kent ook een trieste recente geschiedenis. Omdat de Ndebele al in het begin van de onafhankelijkheid van Zimbabwe er van beschuldigd werden zich tegenMugabe's bewind te verzetten zijn in die beginjaren tienduizenden mensen afgeslacht. Mugabe was toen nog een held in Afrika en het lievelingetje van linkse idealisten en vele landen in het westen en deze moordpartijen werden toen maar gemakshalve over het hoofd gezien. Nog altijd worden de Ndebele achtergesteld.

Vlak voor de grens hebben we nog één laatste incidentje met de politie. We worden voor de zoveelste keer aangehouden om onze papieren te laten zien maar deze keer wordt er ook gevraagd naar de coupons (wegenbelasting voor buitenlandse vrachtwagens). Die hebben we natuurlijk niet en deze keer heeft het spelletje onschuldige toerist spelen weinig effect. Uiteindelijk betalen we maar de een boete van twintig dollar voor het niet kunnen tonen van de coupons, waarschijnlijk een fractie voor wat de coupons kosten. Blijft het natuurlijk spannend wat ze bij de grens gaan vragen. Maar hier is het allen maar formuliertjes invullen, auto laten zien bij de douane en stempelen en dus zijn we uiteindelijk toch nog redelijk voordelig door Zimbabwe gereden.

Het land is er de afgelopen vier jaar duidelijk op vooruit gegaan maar het is bekend dat er ook nog steeds honger geleden wordt in afgelegen gebieden. Door de onteigening (en erger) van grote landbouwbedrijven van witte Zimbabwaanse boeren ligt de landbouw op zijn gat en zijn veel mensen zijn nog altijd afhankelijk van voedselhulp. De regering ontkent dat natuurlijk maar de praktijk wijst toch anders uit. De verkiezingen van vier jaar geleden en alle toestanden die daarna hebben plaatsgevonden hebben nog niet echt de veranderingen gebracht die het land nodig heeft. Mugabe en zijn zeer gewelddadige handlangers zijn feitelijk nog steeds aan de macht en worden daarbij gesteund door vele landen waaronder nota bene Zuid Afrika. Zimbabwe wordt door sommige organisaties en landen op één lijn gesteld met landen als Noord Korea.Economisch gaat het op het eerste gezicht weer wat beter maar politiek gezien is het nog een puinhoop. De oppositie wordt nog altijd zwaar tegengewerkt en regelmatig zelfs vermoord. Het is maar afwachten wat er zal gebeuren als die oude Mugabe het loodje legt. Ondanks alles is Zimbabwe een prachtig land met een heerlijk klimaat. Dat kan zelfs Mugabe niet veranderen.


printversie top